فسپا – آموزش و مشاوره مدیریت پروژه مدیریت پروژه برای همه
در این مقاله به طور خلاصه می‌خواهیم بدانیم پروژه چیست ؟ ابتدا تعریف پروژه را بیان می‌کنیم و سپس با ارائه مثال‌های ساده آن‌را تشریح می‌کنیم.
پروژه چیست؟
پروژه یک تلاش موقتی است که به منظور ایجاد یک محصول، خدمت ویا نتیجه منحصر به فرد ایجاد می‌شود.
موقتی بودن
موقتی بودن پروژه یعنی یک شروع و پایان مشخص با محدوده و منابع تعریف شده داریم. پایان پروژه زمانی محقق می‌شود که اهداف پروژه برآورده شده باشند. مثلا اگر درست کردن نیمرو برای دوستانمان را بعنوان پروژه ساده در نظر بگیریم، زمانی که تصمیم می‌گیریم نیمرو درست کنیم زمان شروع پروژه و وقتی که نیمرو آماده شد پروژه پایان یافته و اختتام صورت می‌گیرد. در این مثال محدوده ما درست کردن نیمرو برای ۴ نفر با ویژگی‌های تعریف شده مانند تندی، ظاهری و … با منابع ۶ تخم مرغ، یک ماهیتابه و ۱ نیرو انسانی می‌باشد. با ذکر این مثال ضمن روشن شدن تعریف متوجه می‌شویم که الزامأ پروژه نباید منابع و مدت زمان طولانی داشته باشد و از فعالیت‌های روزمره ما تا ابرپروژه‌های ناسا پروژه‌اند. همچنین زمانی که پروژه به علت اینکه اهدافش نمی‌تواند محقق شوند، فسخ شود یا اینکه نیازی به ادامه پروژه نباشد، نیز خاتمه می‌یابد. در مثال قبل سوختن نیمرو یا قطع شدن گاز می‌تواند عامل اتمام پروژه با این روش باشد.
موقتی بودن به معنای کوتاه بودن زمان پروژه نیست، صرفا این نکته را بیان می کند که نقطه شروع و پایان داریم. برای نمونه پروژه سفر به مریخ پروژه‌ای است قرن ها به طول انجامیده است.
همچنین ذکر این نکته ضروری است موقتی بودن معمولا در مورد محصول یا خدمت پروژه صدق نمی‌کند. بسیاری از پروژهها برای ایجاد یک خروجی ماندگار ایجاد می‌شوند. برج میلاد می‌تواند یک نمونه مناسب در این مورد باشد.
نتیجه منحصربه فرد
هر پروژه یک محصول، خدمت یا نتیجه منحصربه فرد تولید می‌کند. خروجی پروژه ممکن است محسوس و نامحسوس باشد. اگر چه اجزای تکرار شدنی ممکن است در تحویل شدنی‌های پروژه موجود باشند، اما این تکرار، مفهوم منحصربه فرد بودن یک پروژه را تغییر نمی‌دهد. برای مثال دو پروژه یکسان ساخت ورزشگاه ۱۵۰۰۰ نفری در قزوین و بندرعباس با پلان و مصالح یکسان شاید از لحاظ شرایط ساخت و اجرا یکسان باشند، اما ذی نفعان و شرایط آب و هوایی دو پروژه را کاملا متمایز می‌کند.
یک کار مستمر به طور معمول فرآیندی تکراری است، که از رویه های موجود در سازمان پیروی می کند. لیکن، به علت طبیعت منحصربه فرد پروژهها ممکن است در مورد محصولی که پروژه ایجاد می‌کند، عدم قطعیت یا تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. فعالیت‌های پروژه می‌تواند برای اعضای تیم یک پروژه تازگی داشته باشد، که این مسئله برنامه‌ریزی بیشتری را نسبت به کارهای مستمر می‌طلبد. ضمن اینکه پروژهها در تمامی سطوح سازمانی، انجام می‌شوند. یک پروژه می‌تواند یک یا چندین فرد، یا واحد سازمانی منفرد یا چندین واحد سازمانی را از سازمان‌های مختلف درگیر کند.
خروجی های پروژه
یک پروژه می‌تواند موارد زیر را به وجود آورد:
- محصولی که می‌تواند بخشی از محصول دیگر، تقویت کننده یک محصول و یا خودش محصول نهایی باشد. ( پروژه فاز ۱۵ پارس جنوبی )
- یک خدمت یا توانایی انجام یک خدمت ( پروژه افزایش انگیزه کارکنان )
- یک بهبود در خطوط تولید یا ارائه خدمات ( پروژه اجرای مهندسی ارزش در تولید لامپ )
- نتیجه‌ای ماننذ خروجی یک سند ( پروژه تحقیقاتی امکانسنجی پیاده‌سازی PMO در شرکت پیمانکاری )
