فسپا – آموزش و مشاوره مدیریت پروژه مدیریت پروژه برای همه
ماهیت حقوقی وجوه حسن انجام کار، امانت است.(فسپا)
در ادامه گفتگو با استاد اعظم ابراهیم اسماعیلی هریسی به بررسی ماهیت حقوقی ضمانت حسن انجام کار می پردازیم.
چون وجوه صورت وضعیت‌ها به صورت پول به پیمانکار پرداخت می‌شود، ۱۰ درصدی که بابت تضمین حسن انجام تعهدات کسر می‌شود، در حقیقت به عنوان مال متعلق به پیمانکار است که نزد کارفرما باقی است.
این مال تا زمانی که پیمانکار تعهدات ناشی از پیمان را نقض نکرده و به کارفرما بدهکار نباشد، متعلق به اوست و در صورت تخلف، متعلق به کارفرماست. براساس اصل برائت، اصل بر این است که پیمانکار از تعهدات خود عدول نمی‌کند، مگر این‌که خلاف آن ثابت شود. پس مالی که بابت تضمین حسن انجام کار نزد کارفرماست، ماهیت عقد ودیعه را داراست. براساس ماده ۶۰۷ قانون مدنی «ودیعه عقدی است که به موجب آن یک نفر مال خود را به دیگری می‌سپارد برای آن‌که آن را به رایگان نگاه دارد. ودیعه‌گذار را مودع و ودیعه‌گیر را مستودع یا امین می‌گویند».
بدین ترتیب وجوه کسر شده بابت تضمین حسن انجام کار «مال ودیعه» و در واقع مال ایداعی و امانی است که کارفرما به عنوان «مستودع» یا «امین» آن را از پیمانکار گرفته و پیمانکار نیز به عنوان «مودع» مال خود را به کارفرما سپرده است. چون عقد ودیعه مانند بسیاری از عقود دیگر می‌تواند به صورت شرط ضمن عقد در قرارداد اصلی درج شود، لذا ماده ۳۵ شرایط عمومی پیمان متضمن عقد ودیعه به صورت شرط ضمن پیمان ظهور یافته است.
عضو کانال تلگرام مدیریت پروژه شوید
از آنجا که طبق ماده ۶۱۱ قانون مدنی، ودیعه عقد جایز است، ولی به لحاظ تبعی و شرط ضمن عقد بودن در پیمان، به صورت عقد لازم درآمده است.آن چه به عنوان عقد ودیعه در ماده ۳۵ شرایط عمومی پیمان تبلور یافته، علاوه بر این‌که شرط ضمن پیمان است و لزوم خود را از موافقت‌نامه کسب می‌کند، زیرا موافقت‌نامه به عنوان عقد اصلی و عقد لازم تلقی می‌شود.
با این حال این عقد، عقد ودیعه مشروط است زیرا چنین مقرر شده که مال امانی کسر شده نزد کارفرما در صورتی به پیمانکار مسترد شود که پیمانکار به کارفرما بدهکار نباشد، در غیر این صورت بنا به شروط مقرر در سایر ماده‌های شرایط عمومی پیمان، کارفرما ماذون از تصرف در آن مال امانی خواهد بود.
بنابراین، از یک طرف در صورت بدهکارنبودن پیمانکار به کارفرما، استرداد تضمین حسن انجام کار پیمانکار از سوی کارفرما به وی تعهد جداگانه‌ای است و از طرف دیگر وصول و تملک آن توسط کارفرما در صورت بدهکاری پیمانکار، شرطی است که بین طرفین (کارفرما و پیمانکار) مقرر شده است.
مقاله مرتبط: فسخ پیمان از طرف پیمانکار در صورت استنکاف کارفرما از صدور چک صورت وضعیت
پیمانکار در چه زمانی از بند تضمین حسن انجام کار رهایی می‌یابد؟
نظر به این‌که مبالغ کسر شده از صورت وضعیت‌های پیمانکار در قالب عقد ودیعه به عنوان تضمین حسن انجام کار نزد کارفرما امانت است و دیدیم که کارفرما از این حیث امین پیمانکار شناخته می‌شود، ازاین‌رو، طبق ماده ۶۱۹ قانون مدنی «امین باید عین مالی را که دریافت کرده است، رد کند». رد عین تضمین حسن انجام کار طبق ماده ۳۵ شرایط عمومی پیمان تحت عنوان آزادسازی تضمین حسن انجام کار، در مواد ۴۰ و ۴۲ و ۵۲ پیش‌بینی شده است.
ادامه دارد …
برای مطالعه قسمت اول کلیک کنید
برای مطالعه قسمت دوم کلیک کنید
نویسنده: امیر مطلق
در صورتی که مایل به مشاوره در زمینه دعاوی پروژه‌های سه عاملی غیرصنعتی هستید، می توانید از طریق رایانامه amirahmadimotlagh@gmail.com در ارتباط باشید.
